یکی از دشواری‌های حرفه‌ی روزنامه‌نگاری به‌ویژه در برخی موارد، تشخیص اولویت‌ها و تفکیک موضوعات اصلی از موضوعات حاشیه‌ای و فرعی است. دشواری این مسأله آنگاه که دشمنان آگاه و دوستان غافل دست به‌کار شوند، بیشتر و پیچیده‌تر هم می‌شود. این روزها از جمله همان مقاطع است! روزهایی که مسائلی اصلی همچون سفر بسیار مهم و معنی‌دار بشار اسد به تهران و مشکلات جدی حوزه زندگی و معیشت مردم تحت تأثیر اقدامات و سخنان نسنجیده‌ی برخی قرار می‌گیرد و به حاشیه می‌رود.

 اما فراتر از این موضوعات می‌خواهم یک‌بار دیگر به بیانیه بسیار مهم رهبر حکیم انقلاب اسلامی با عنوان «بیانیه گام دوم انقلاب» بپردازم. برخی تازه‌های «بیانیه گام دوم انقلاب» موضوعی است که در این نوشتار به آن می‌پردازم. علاوه‌بر عنوان «بیانیه» که خود از سوی رهبری تازگی دارد و بیانگر اهمیت، جامعیت و فشردگی این متن است.

 اولین نکته تازه در این بیانیه، جمع شدن یکجای مجموعه‌ای شامل نگاه تاریخی، توصیف وضع موجود، نشان دادن چشم‌انداز، راه نیل به چشم‌انداز و موتور محرک و پیشران حرکت به سمت چشم‌انداز است.

اگر چه فرازهایی از این بیانیه پیش از این، در بیانات معظم‌له مسبوق به سابقه است، لیکن چنین مجموعه مدون، جامع و یکدستی برای اولین بار است که منتشر شده است.

 دومین نکته بدیع در این بیانیه، اشاره به سه مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی به‌عنوان مراحل سه‌گانه‌ای است که در گام اول نیز وجود داشته و الآن وارد دومین مرحله آن می‌شویم.

 سومین نکته تازه و مهم در بیانیه گام دوم انقلاب، تصریح به جهانی‌بودن فرآیند گام دوم است که نسل جدید باید خود را برای آن آماده کند.

 خبر از نزدیک بودن زمان احتضار ابرقدرت غرب، چهارمین نکته تازه در این بیانیه است. پنجمین نو‌آوری متن بیانیه گام دوم انقلاب، اشاره به شعارهای فرانسلی و فرامرزی انقلاب و به تعبیر خود بیانیه جهانی بودن شعارهای انقلاب اسلامی ایران است.

آیت‌الله خامنه‌ای پیش از این درباره افول ابرقدرتی آمریکا سخن گفته بودند؛ اما خبر از نزدیک بودن زمان احتضار برای اولین‌بار است که به این صراحت مطرح شده و تداعی‌کننده پیش‌بینی حضرت امام روح‌الله رحمه‌الله‌علیه درباره شنیدن صدای شکسته شدن استخوان‌های مارکسیسم بود!

 پنجمین نو‌آوری متن بیانیه گام دوم انقلاب، اشاره به شعارهای فرانسلی و فرامرزی انقلاب و به تعبیر خود بیانیه جهانی بودن شعارهای انقلاب اسلامی ایران است.

 ششمین نکته تازه و پراهمیت این بیانیه، یاد کردن از «نظام انقلابی» به‌عنوان یک نظریه و تأکید بر دفاع ابدی از این نظریه بود.

 هفتمین نکته تازه و جذاب و روشنگرانه، دو قطبی‌هایی بود که رهبر حکیم انقلاب در وصف انقلاب اسلامی به آن‌ها اشاره کردند.

«دارای انعطاف و آماده تصحیح خطاهای خویش، اما تجدید‌نظر پذیر و اهل انفعال نبودن»، «حساسیت مثبت نشان دادن به نقدها؛ اما فاصله نگرفتن از ارزش‌ها»، «متحجر و فاقد احساس و درک نبودن نسبت‌به پدیده‌ها و موقعیت‌های نو؛ اما به‌شدت حساس بودن در برابر اصول خود و مرزبندی با رقیبان و دشمنان» و «قدرتمند اما مهربان و با گذشت و حتی مظلوم» از جمله دوقطبی‌های مذکور است.

 «ایران اسلامی بزرگ» که به گمان نویسنده تعبیر دیگری از «تمدن نوین اسلامی» است و «آغاز شدن انقلاب اسلامی از نقطه صفر» تعابیری جدید و هشتمین نکته تازه در بیانیه مذکور است.

 تصریح به قطب‌بندی جدید جهانی پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، ابتدا به سه قطب و اکنون «اسلام و استکبار» نیز نکته تازه دیگری در این بیانیه است.

 دهمین نکته تازه‌ای که در این مجال به آن اشاره می‌کنم، تصریح به مشکلات و خسارات ناشی از بی‌توجهی به شعارهای انقلاب و غفلت از جریان انقلابی از سویی و تأکید بر این نکته است که اگر این غفلت‌ها و بی‌توجهی‌ها نبود، «بی‌شک دستاوردهای انقلاب از این بسی بیشتر و کشور در مسیر رسیدن به آرمان‌های بزرگ بسی جلوتر بود و بسیاری از مشکلات کنونی وجود نمی‌داشت.»

 تغییر چالش‌های انقلاب اسلامی که حاکی از پیشرفت چشمگیر انقلاب اسلامی و پس‌رفت و شکست استکبار است، یازدهمین نکته تازه این بیانیه است.باید از تبدیل این بیانیه به یک متن تشریفاتی و بالادستی به‌شدت مراقبت کرد و مطالبه از همه مخاطبان این بیانیه برای اجرا و عملیاتی کردن آن باید در دستور کار ثابت همه علاقه‌مندان به تحقق «ایران اسلامی بزرگ» باشد.

 «دشوار نبودن ادامه مسیر انقلاب به اندازه دشواری گذشته»، «طهارت اقتصادی شرط مشروعیت همه مقامات جمهوری اسلامی»، «تعبیر خون‌آورد به جای دستاورد» و «جهاد امیدواری» چهار نکته و تعبیر تازه و ابتکاری دیگر در بیانیه گام دوم انقلاب است.

 نکاتی که هر کدام موضوع و سوژه‌ای پراهمیت و جذاب برای بحث و گفت‌و‌گو، تعمق و اندیشیدن و گفتن و نوشتن است.

یک‌بار دیگر تأکید می‌کنم باید از تبدیل این بیانیه به یک متن تشریفاتی و بالادستی به‌شدت مراقبت کرد و مطالبه از همه مخاطبان این بیانیه برای اجرا و عملیاتی کردن آن باید در دستور کار ثابت همه علاقه‌مندان به تحقق «ایران اسلامی بزرگ» باشد.


نویسنده: آقای مهدی فضائلی تحلیلگر مسائل سیاسی و کارشناس حوزه‌ی رسانه



 

مطالب مرتبط
«آرمان‌گرایی واقع‌بینانه» در بیانیه گام دوم
گام دوم انقلاب و «اصلاحاتِ نظام سیاست‌گذاری»
تأملی در پیشران‌‌های گام دوم انقلاب